Leestip: ‘Vertonte Lyrik’

Wie was Mignon, waar vond Mahler de tekst van zijn Kindertotenlieder, hoe kun je de tekst in het lied An Chloe ïnterpreteren? Welke muzikale aspecten zijn alleen al in het gedicht aanwezig? In welke mate hebben spraakmelodie, tempo en dynamiek de componisten beïnvloed? In welke sociaal- en cultuurhistorische omgeving zijn de tekst en de setting ontstaan?

De auteurs – Cas Jönsthövel en Cora Schmeiser – zijn (oud-)docenten Duits van de conservatoria van Rotterdam, Amsterdam en Den Haag. Met dit boek willen zij antwoorden geven op vragen die veel zangers en pianisten zichzelf stellen bij het instuderen van een lied. Het is een tweetalig handboek (D-E) voor de praktijk (met IPA-transcripties) en geeft informatie over belangrijke dichters en mogelijke interpretaties van hun teksten.

Aan de hand van voorbeelden wordt de cultuurgeschiedenis in chronologische volgorde beschreven, te beginnen bij de verklankte poëzie van 1600 tot nu. Elke periode wordt aan de hand van exemplarische gedichten uitgediept. Daarbij staat de interpretatie van liedteksten aan de hand van vragen en achtergronden centraal. Ter verduidelijking geeft het boek door middel van periodebeschrijvingen informatie over de dichters en hun tijd, bevat het volledige IPA-transcripties van de liederen en biedt vragen ter verdieping en als hulp voor de interpretatie. Daarbij zijn de auteurs onder andere uitgegaan van de volgende vragen: Welke muzikale aspecten zijn alleen al in het gedicht aanwezig? In welke mate hebben spraakmelodie, tempo en dynamiek de componisten beïnvloed? In welke sociaal- en cultuurhistorische omgeving zijn de tekst en de setting ontstaan?

De gebruikers van Vertonte Lyrik hebben via een QR-code in het boek ook nog toegang tot pdf-bestanden ter verdieping zoals Lieder in Goethes Wilhelm Meister, Heine-Schumann – sämtliche Lieder, Die schöne Müllerin, Mörike-Lieder, Das Buch der hängenden Gärten, enz.

Vertonte Lyrik is weliswaar primair bedoeld voor uitvoerenden, maar zal zeker ook bij geïnteresseerden in het Duitse lied in de smaak vallen.