Op de avond van zaterdag 8 februari kwamen we samen in de huiskamer van Adrienne van den Bogaard en Maarten Boelsma in Amsterdam. Het was een avond met liederen rondom geboorte en de dood, over het voorbijgaan of juist het ontstaan van nieuw leven, met liederen van Hans Pfitzner, Aaron Copland en Richard Strauss, uitgevoerd door sopraan Maartje Rammeloo en Michelle Lynne op de piano.
Bij binnenkomst wachtte ons een warm onthaal, een kamer met precies de juiste hoeveelheid stoelen. Na een kort welkom openden Rammeloo en Lynne de avond met drie liederen van Hans Pfitzner. In haar inleiding bevroeg Rammeloo hoe het kon dat Pfitzner zo veel minder bekend was dan zijn tijdgenoot Richard Strauss: ‘Men zegt wel dat het komt door zijn rol tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar met Strauss gaat die vergelijking niet echt op.’ Nachtegalen, zoals die in Unter der Linden (‘der’ en niet ‘den’ omdat het in het Oud-Duits is geschreven), komen alleen voor in liedteksten wanneer er iets wordt beschreven dat het daglicht niet mag zien: de dood, of onkuise praktijken.
Tekst gaat door onder de foto’s.
Na Pfitzner volgden twaalf van Aaron Coplands Dickinson Songs: liederen naar gedichten van Emily Dickinson. Rammeloo vulde de ruimte niet alleen met haar zuivere zang, ook hier gaf ze weer een verhelderende context: ‘Eerder werd altijd van Dickinson gedacht dat ze pleinvrees had, maar dit bleek niet waar. Ze sloot zich vrijwillig op in haar zolderkamer om over de zware dingen van het leven na te denken: over de dood, over grote filosofische vraagstukken, en om daar gedichten over te schrijven.’
Because I would not stop for Death –
He kindly stopped for me –
The carriage held but just Ourselves –
And Immortality.
Tijdens de pauze werden we in de watten gelegd door Adrienne en Maarten, met thee, koffie en koek. Ik vertelde aan iedereen die het horen wilde hoe mooi ik het eerste deel van het programma al had gevonden. Alle aanwezigen en ikzelf maakten ons op voor de afsluiting van de avond: Vier letzte Lieder van Richard Strauss, alhoewel in een andere volgorde dan gewoonlijk. Om me heen zag ik mensen in het publiek snikken, achter me hoorde ik ze. Er is weinig wat je zo kan raken als het leven en zijn vergankelijkheid, behalve de muziek die daarover gaat.
Eli Witteman
Partners
Vrienden van het Lied
Partners
Vrienden van het Lied
