Van Schubert tot Silverstein

Is het een nachtclub of een concertzaal? Op donderdagavond 13 november was de Kleine Zaal van de Nijmeegse Vereeniging even allebei. Mezzosopraan Olivia Vermeulen schakelde moeiteloos over van klassieke naar populaire liederen en weer terug. Dankzij een samenwerking tussen concertgebouw de Vereeniging en Vrienden van het Lied kon het duo een hemels optreden brengen voor een volledig uitverkochte zaal.

Op de nachtblauwe gordijnen achter het podium kwam de maan op. Een toepasselijk decor voor In Heaven: Songs for a Trip into Space, het nieuwste concertprogramma van mezzosopraan Olivia Vermeulen en pianist Jan Philip Schulze. Eerder al maakten ze samen de programma’s en gelijknamige cd’s Dirty Minds (2020) en Hello Darkness (2022).
Ook voor dit nieuwe programma putten ze wederom uit de brede liedgeschiedenis, met niet enkel klassiek werk, maar ook muziek van popartiesten als David Bowie en Marianne Faithful. Dat leverde een mooi afwisselend programma op.

Stemtechniek
Het is helemaal niet zo logisch dat een klassieke zangeres ook popliederen goed weet te vertolken. Popmuziek vergt een andere stemtechniek plus goed gebruik van een microfoon – en als iemand dat niet goed beheerst, kan zo’n popliedje al snel te gezwollen en barok klinken. Maar Vermeulen schakelde moeiteloos over van klassiek naar pop en weer terug. Het ene moment zong ze met klassiek volle stem haar Schuberts en Brahms, het andere moment klom ze met hese stem in de microfoon voor Life on Mars van David Bowie in een zwoel slepende vertolking. De maan op de achtergrond kleurde hierbij stemmig rood. Ook Schulze wist zich uitstekend van beide registers te bedienen. Te merken was dat beide musici vaker samenwerken en goed op elkaar ingespeeld zijn.

Nachtklanken
Niet alleen qua genre, maar ook inhoudelijk verkenden Vermeulen en Schulze het hemelse thema van alle kanten. De schoonheid van de nachtelijke sterrenhemel naast het angstaanjagende van de onmetelijke ruimte daarbuiten. Een romantische hymne aan de nacht van Claude Vivier op een tekst van Novalis, naast de futuristische synthesizer bij Karlheinz Stockhausens ‘Tierkreis’, waarvan het duo hun eigen sterrenbeelden – Leo en Pisces – ten gehore brachten.
De hemel staat voor alles wat we wensen en waarnaar we verlangen, maar ook voor alles wat we niet weten en kunnen bevatten. En soms is het een plek waar je kunt verdwijnen, zoals Lucy Jordan doet in de prachtige Ballad of Lucy Jordan, geschreven door Shell Silverstein en onsterfelijk gemaakt door Marianne Faithful. Door dit lied te vertolken brachten Vermeulen en Schulz een ode aan deze begin dit jaar overleden zangeres.

Trip door de ruimte
De ‘trip into space’ uit de programmatitel kwam in het laatste deel van het programma letterlijk langs in de vorm van de geestverruimende middelen bezongen in White Rabbit van Jefferson Airplane. Het programma besloot met het wonderschone Abendlied van Robert Schumann. Nachtklanken waarin alle thematiek samengebald is:

Und gleich den Sternen lenket
Er deinen Weg durch Nacht;
Wirf ab, Herz, was dich krânket,
Und was dir bange macht!

Bea Ros